Wolni Chrześcijanie przynależą do radykalnego skrzydła Reformacji protestanckiej i wraz z innymi kościołami Reformacji wyznają, że podstawą naszej wiary jest jedynie Pismo Święte (sola scriptura), nasze zbawienie jest wyłącznie z łaski (sola gratia)   i osiągane jest wyłącznie przez wiarę (sola fidae). Zasady wiary   wyznawane przez członków Kościoła Wolnych Chrześcijan, w swym zarysie ujęte są w następujących 10 punktach:

1. Biblia

Wierzymy, że Biblia składa się z 39 kanonicznych ksiąg Starego Testamentu i 27 kanonicznych ksiąg Nowego Testamentu. Jest   Słowem Bożym i jako Pismo Święte jest przez Boga natchnione, nieomylne i stanowi pełne objawienie oraz najwyższy autorytet   w sprawach wiary i życia chrześcijanina.

2. Bóg

Wierzymy w jedynego Boga, Stworzyciela wszechświata, Wiekuistego i Wszechmogącego, jako naszego Ojca, który jest w niebie.

3. Syn Boży

Wierzymy w boskość Pana Jezusa Chrystusa – jedynego Syna Bożego, Zbawiciela i Pośrednika, narodzonego według ciała z dziewicy Marii, – w Jego zastępczą śmierć na krzyżu za grzechy świata, – w Jego zmartwychwstanie w ciele i wniebowstąpienie, – w Jego powtórne przyjście.

4. Duch Święty

Wierzymy, że Duch Święty jest osobą boską pochodzącą od Ojca i Syna, wiekuiście współistniejącą z Ojcem i Synem. Został dany Kościołowi jako Orędownik, mieszka w Kościele i w każdym jego członku i każdemu odrodzonemu człowiekowi daje dary duchowe według swojej woli.

5. Czasy ostateczne i wieczność

Wierzymy w: – zmartwychwstanie ciała, – pochwycenie wierzących, – powtórne przyjście Pana Jezusa Chrystusa na ziemię i ustanowienie przez Niego Tysiącletniego Królestwa, – wieczne zbawienie i wieczne potępienie.

6. Chrzest wiary

Wierzymy, że jest wolą Pana Jezusa Chrystusa, aby odrodzony chrześcijanin, który stał się Jego naśladowcą, został w wieku świadomym ochrzczony przez zanurzenie w wodzie.

7. Wieczerza Pańska

Wierzymy, że jest wolą Pana Jezusa Chrystusa, aby obchodzić   pamiątkę śmierci Pańskiej pod dwiema postaciami: chleba i wina.

8. Jedność Kościoła

Wierzymy, że wszyscy odrodzeni, wierzący w Pana Jezusa  Chrystusa są członkami Kościoła, którego głową jest Chrystus. Każdy, kto przyjął przez wiarę Pana Jezusa Chrystusa, przyjął równocześnie Ojca i Ducha Świętego. Każdy nowonarodzony chrześcijanin ma Ducha Świętego jako zadatek i powinien dążyć do życia w Jego pełni.

9. Zasady życia

Każdy wierzący przestrzega zasady powszechnego kapłaństwa i należy do jednego ze Zborów. Członkowie: – żyją zgodnie z przykazaniem miłości Boga i bliźniego, – trwają w nauce apostolskiej, w społeczności z wierzącymi, w łamaniu chleba i w modlitwach.

10. Stosunek do państwa

Członkowie Zborów zgodnie z nauką Nowego Testamentu są lojalnymi obywatelami i starają się o pomyślność swej ziemskiej ojczyzny.

Co Wolni Chrześcijanie wyznają wspólnie z innymi chrześcijanami, a czym się od nich różnią?

Wolni Chrześcijanie jako jedno z wyznań chrześcijańskich mają wspólne korzenie z innymi kościołami chrześcijańskimi i wyznają wiele prawd wspólnie z innymi chrześcijanami. W swym zrozumieniu Pisma, które jest dla nas jedyną miarą prawdy, różnimy się pod pewnymi względami od innych wspólnot chrześcijańskich.    

Najważniejsze podobieństwa i różnice:

1. Wolni Chrześcijanie wspólnie z innymi chrześcijańskimi wyznaniami tj. katolikami, protestantami i prawosławnymi wyznają Boga zgodnie z apostolskim i nicejskim wyznaniem wiary.
2. Wraz z reformatorami Marcinem Lutrem i Janem Kalwinem wierzymy, że nasza wiara opiera się na Piśmie Świętym, które jest dla nas jedynym autorytetem, odrzucając wszystkie te dogmaty, które nie są wyraźnie zawarte w nauczaniu Apostołów, czyli to wszystko, co jest jedynie ludzką tradycją.
3. Wolni Chrześcijanie podobnie jak mennonici, baptyści i wiele innych dokonują chrztu wierzących przez całkowite zanurzenie, w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Wierzymy, że zgodnie z jednoznaczną nauką Pisma Świętego ochrzczony może być tylko taki człowiek, który świadomie wyzna swą wiarę w Jezusa Chrystusa jako swego Zbawiciela i Odkupiciela. Zrozumiałą jest rzeczą, że w tej sytuacji chrzest niemowląt nie tylko nie jest praktykowany, ale w ogóle nie jest uznawany za chrzest. Na ogół nie chrzcimy wierzących poniżej 16 roku życia.
4. Podobnie jak w innych społecznościach protestanckich Wieczerzę Pańską (komunię) obchodzi się pod dwiema postaciami, chleba i wina. Wierzymy, że łamiąc chleb i pijąc z kielicha wspominamy śmierć Pańską. Dla nas jednakże chleb pozostaje chlebem, a wino pozostaje winem i jest jedynie widzialnym znakiem obecności Chrystusa. Tym samym wierzymy, że wieczerza Pańska (komunia) jest jedynie symbolem i przypomnieniem krwawej ofiary Chrystusa na krzyżu, i że w trakcie komunii nie następuje przeistoczenie chleba i wina w prawdziwe ciało Chrystusa.
5. Wierzymy, że jedynym pośrednikiem pomiędzy Bogiem i ludźmi jest Jezus Chrystus (1 Tm 2. 5). Wierzymy, że człowiek wierzący po swej śmierci odpoczywa w pokoju i oczekuje na zmartwychwstanie ciała i w żaden sposób nie może wpływać na los swych braci. Stąd nie wierzymy, że modlitwy do świętych mogą być wysłuchane przez Boga. Uważamy wręcz, że modlitwy do umarłych są sprzeczne z jednoznacznym Bożym objawieniem.
6. Podobnie jak wierzący w innych społecznościach mamy wiele szacunku do Marii, matki Pana Jezusa. Uważamy, że jest błogosławioną między kobietami, wspaniałym przykładem pokornej służebnicy Pańskiej i chętnie pełnimy jedyne, pozostawione nam przez nią polecenie (J 2,5). Nie wierzymy jednak, że została niepokalanie poczęta, następnie wzięta do nieba, jest współodkupicielką Kościoła i ma jakikolwiek wpływ na to, co dzieje się na niebie czy na ziemi.
7. Wierzymy, zgodnie z apostolskim wyznaniem wiary, że jest jeden Kościół powszechny, do którego należą wszyscy odrodzeni wierzący wszystkich czasów i narodów. Tego Kościoła jedyną głową jest sam Jezus Chrystus. Dlatego uważamy, że nikt na ziemi nie może być uważany i nazywany Głową Kościoła, Wikariuszem czy Zastępcą Chrystusa.
8. Wierzymy, że członkami Zboru (Kościoła) mogą być jedynie wierzący, którzy zaufali, że Jezus Chrystus umarł na krzyżu dla ich odkupienia i przyjmując Jego ofiarę otrzymali wieczne życie. Swoją wiarę w Boga potwierdzili przez chrzest i prowadzą uświęcone życie. Tym samym uważamy, że w Zborze nie ma miejsca dla takich, którzy nie praktykują swej wiary. Zbór jest społecznością wierzących. W tym względzie różnimy się od tych wszystkich kościołów, które pozwalają pozostawać w społeczności niepraktykującym.
9. Wierzymy, że w praktykowaniu swej wiary każdy Zbór jest autonomiczny i poddany jedynie Chrystusowi jako Głowie. Uważamy jednak, że Zbory dla pomnożenia możliwości swego oddziaływania w świecie mogą łączyć się w większe organizmy (kościoły, unie, związki) zachowując jednak swoją autonomię. Aby wykazać, że w swoich przekonaniach nie jesteśmy osamotnieni, chcemy zacytować myśli i poglądy Bożych sług usługujących Kościołowi w różnych epokach i różnych denominacjach chrześcijańskich:

„Księgi kanoniczne zapośredniczają nam naukę Ducha, jeżeli   sobory ustanawiają coś przeciwnego, to uważam to za bluźnierstwo”.    Hieronim, ojciec Kościoła, zmarły w roku 420  

„Nauczanie prawdy ma miejsce przed chrztem. Najpierw dusza przyjmuje prawdę, następnie ciało przyjmuje chrzest”.  
Hieronim, ojciec Kościoła, zmarły w roku 420

   „Polecenie chrztu dzieci nie znajduje się ani w słowach Jezusa, ani w żadnym innym miejscu Nowego Testamentu”.   
KarI Barth, znany teolog ewangelicki XX wieku  

Zgodnie z Biblią „Kościół nie jest tam, gdzie właściwie mówią,   ale gdzie również właściwie wierzą i to tak wierzą, że wiara nie oznacza jedynie prawowierności, ale nowe stworzenie, nowe narodzenie”.    
Emil Brunner, teolog ewangelicki XX wieku

Ustrój posiada Kościoła Wolnych Chrześcijan:

1. Kościół Wolnych Chrześcijan jest dobrowolnym związkiem wyznaniowym jednoczącym istniejące na terenie Rzeczypospolitej Polskiej Zbory Wolnych Chrześcijan.
2. Członkowie Kościoła Wolnych Chrześcijan skupiają się w Zborach, które stanowią samodzielne społeczności zaspokajające duchowe potrzeby członków, sympatyków i ich rodzin.
3. Do Zboru mogą zostać przyjęte tylko takie osoby, które wyrażą dobrowolną chęć przystąpienia do Zboru, złożą wyznanie wiary, mają dobre świadectwo chrześcijańskiego życia i zostaną przez Zbór przyjęte. Grupy wierzących, które liczą mniej, aniżeli 15 ochrzczonych wierzących organizowane są w Placówki, które podlegają opiece Zborów.
4. Pracą Zboru kierują Starsi Zboru (prezbiterzy) zwani Radą Braterską. Jeden spośród Starszych (prezbiterów) zostaje wybrany przez Zbór na Przełożonego Zboru i nosi tytuł Prezbitera Zboru. Kieruje on pracą Rady Braterskiej.
5. Co cztery lata Zbory wysyłają swych delegatów na Synod całego Kościoła. Do zadań Synodu należy nakreślenie zadań i pracy na najbliższe cztery lata oraz ocena pracy w Kościele, zaś w szczególności Rady Kościoła, która to Rada w okresie pomiędzy Synodami inicjuje i koordynuje działalność ogólnokościelną.
6. Synod spośród delegatów Zborów wybiera 7 osobową Radę Kościoła i Przewodniczącego Rady Kościoła. Rada Kościoła ze swego grona wybiera Zastępcę Przewodniczącego, Sekretarza i Skarbnika. Do zadań Rady Kościoła należy między innymi: inicjowanie i koordynowanie działalności międzyzborowej, a w szczególności pracy wśród dzieci, młodzieży i kobiet. Kursów biblijnych, szkolenia pracowników, prowadzenia pracy misyjnej i charytatywnej, organizowania zjazdów, wykładów i seminariów oraz prowadzenia działalności wydawniczej. Rada Kościoła przez swego Przewodniczącego reprezentuje Kościół na zewnątrz. Siedziba Rady Kościoła mieści się w Katowicach, przy ul. Franciszkańskiej 19.

Jerzy Karzełek